In Nederland bestaan  verschillende vormen van  kinderopvang, namelijk de formele en informele opvang.

4 vormen van formele opvang zijn:

• Kinderdagverblijf (k.d.v.)
• Buitenschoolse opvang (b.s.o.) en Naschoolse opvang ( n.s.o.)
• Gastouderopvang
• Peuterspeelzaal

De informele opvang bestaat uit opvang door vrienden en familie, babysitters en au-pairs. maar ook tussenschoolse opvang. Deze zaken vallen niet onder de Wet kinderopvang. Voor informele opvang en peuterspeelzaal kunnen geen kinderopvangtoeslag aangevraagd worden.

• Kinderdagverblijf (crèche) hier kunnen ouders terecht voor de opvang van hun kinderen in de leeftijd van 6 weken tot 4 jaar. De kinderen worden opgevangen in een vaste groep. De groepsgrootte is afhankelijk van de leeftijd van de kinderen en de beschikbare ruimte.  De kinderen zijn vaak op de leeftijd ingedeeld ( horizontale groep). Maar het komt steeds vaker voor dat kinderen van verschillende leeftijden bij elkaar in een groep geplaatst worden ( vertikale groep).De kinderen worden begeleid en verzorgd door pedagogische medewerkers met minimaal een mbo3-opleiding. De meeste kinderdagverblijven zijn alle werkdagen geopend, met wisselende openingstijden tussen 07:30 tot 18:30 uur. Ook kunnen ze een 24-uurs opvang bieden. 
•  Buitenschoolse opvang(BSO) is bedoeld voor kinderen van 4 tot 12 jaar die de  basisschool bezoeken. De BSO kan bestaan uit opvang vóór schooltijd, na schooltijd, op vrije dagen of tijdens schoolvakanties. Basisscholen zijn verplicht ( sinds 2007-2008) voor-en naschoolse opvang te organiseren als ouders hierom vragen. Dit kan d.m.v. samenwerking met een kinderopvangorganisatie of de school zelf.   
• Gastouderopvang  is, volgens de Wet kinderopvang, opvang in een gezinssituatie die plaats vindt door tussenkomst van een geregisteerd gastouderbureau. In de Wet wordt de term ‘voorziening voor gastouder ‘ gebruikt. Dit is de wettelijke term voor de combinatie van een gastouder en een opvanglocatie. De gastouderopvang wordt verzorgd door een geregistreede gastouder. Een gastouder kan op eigen adres kinderen opvangen of op het adres van één van de vraagouders. Sinds 2010 geldt ook voor de gastouders een kindgerichte opleiding op minimaal niveau 2.